Waarom een beplantingsplan maken?

Een tuin zonder planten mist onmiskenbaar sfeer en nodigt niet uit om in te verblijven. Planten zorgen voor kleur en leven in de tuin en de tuin wordt aantrekkelijker naarmate er meer aandacht is besteed aan bijvoorbeeld mooie plantencombinaties, de inpassing van wintergroene hagen en andere planten, en het gebruik van opvallende voorjaarsbloeiers en planten met warme herfstverkleuring.

We moeten voor een beplantingsplan dus allerlei dingen uit gaan zoeken voordat we daadwerkelijk van een sfeervolle tuin kunnen genieten!

Wat is een beplantingsplan precies?

Een beplantingsplan geeft aan hoeveel planten van welke plantensoort op een bepaalde plek in de tuin komen te staan.

Meestal bestaat een volledig beplantingsplan uit een tekening waar de plantplek van de verschillende tuinplanten staat aangegeven en een plantlijst. De plantlijst geeft een overzicht van het aantal gebruikte planten per soort.  Niet zelden wordt door de tuinontwerper een cultivar of kruising gebruikt die net weer andere kwaliteiten heeft dan de plantensoort.

De namen van de planten worden geschreven in Latijn omdat sommige planten dezelfde Nederlandse plantennamen hebben. Hierdoor zou er bij de plantenleverancier verwarring kunnen ontstaan.

Aan de hand van het beplantingsplan kan de tuin worden ingeplant. Regelmatig, maar niet altijd, wordt per plant een (uitgebreide) beschrijving gegeven met meer relevante informatie over de toegepaste plant met een indicatie van bvb. de bloeiperiode, bloeikleur, planthoogte en het aantal planten wat per m2 gewenst is. Het laatste wordt meestal aangeduid met ‘plantafstand’.

Bij het planten van hagen wordt meestal het aantal planten per m1 aangegeven. Soms wordt een dubbele rij haagplanten ingeplant en dan wordt ook de afstand tussen de plantrijen aangegeven.

Het planten zelf wordt in driehoeksverband ‘verspringend’ gedaan of in vierkantverband. Het vierkantverband oogt rustiger bij de aanplant.

Verschillende sferen maken in de tuin

Niet iedere plek in de tuin krijgt dagelijks dezelfde hoeveelheid zonlicht. Sommige plekken zijn schaduwrijk en zijn geschikt om te worden ingevuld met mooie bladplanten. Bij bladplanten ligt de sierwaarde minder op kleur en bloemvorm maar meer op bladvorm en bladkleur. Voorbeelden van vaste planten die op schaduwrijke plaatsen kunnen staan zijn:

Schaduwplanten

• Aconitum (monnikskap)
• Ajuga (Zenegroen)
• Alchemilla (vrouwenmantel)
• Asarum (mansoor)
• Bergenia (schoenlappersplant)
• Carex (Zegge)
• Cimicifuga, nu Actaea genoemd (Zilverkaars)
• Helleborus (kerstroos, nieskruid)
• Heuchera (purperklokje)
• Hosta (Funkia, hartlelie)
• Ligularia (Tongkruiskruid)
• Saxifraga (Steenbreek)
• Symphytum (Smeerwortel)
• Smilacina (Valse Salomonszegel)
• Tellima (franjekelk, mijterloof)
• Tiarella (schuimbloem)
• Tricyrtis (armeluis orchidee, paddelelie)
• Vinca (maagdenpalm)

Op plaatsen waar veel zon is kan gekozen worden voor kleurige, langbloeiende vaste planten. Door goed te kijken naar de schaduwrijke, halfbeschaduwde en zonnige plekken in de tuin en daarop de beplanting af te stemmen wordt bereikt dat de planten zich happy gaan voelen en goed gaan groeien en bloeien. In de tuin ontstaan zo mooie contrasten tussen de verschillende sferen in de tuin.

Plantenkennis

Plantenkennis is meer dan alleen het kunnen op lepelen van plantennamen. Iemand met een goede plantenkennis kent ook daadwerkelijk de planten, weet waar hij/zij over praat, en heeft ervaring met andere aspecten dan alleen de lichtbehoefte. Zo valt er een hoop te weten over aspecten zoals de grondsoort waar een tuinplant het liefste in staat en of de plant graag in de winter droge voeten heeft of niet. Andere aspecten met betrekking tot een goede tuinplantenkennis zijn:

• Hoe hoog en breed wordt een bepaalde tuinplant?
• Wanneer bloeit de tuinplant, hoe ziet de bloem eruit in bloemvorm, bloemgrootte en bloemkleur?
• Zaait de plant zich uit of vormt de plant vervelende ondergrondse uitlopers?
• Is de tuinplant gevoelig voor allerlei plantenziekten of plaagdieren?
• Heeft de tuinplant een bijzonderheid bijvoorbeeld een mooie uitloop, mooie bessen of een mooie herfstkleur?
• Trekt een tuinplant veel hommels en bijen?
• Is de tuinplant goed verkrijgbaar bij de plantenleverancier want we kunnen een plant wel mooi vinden maar als ie nergens te krijgen is…
• Met welke andere tuinplanten kunnen we een bepaalde tuinplant combineren?
• Heeft een bepaalde tuinplant veel verzorging nodig of is het een ‘easy going’ en ‘weinig onderhoud’plant?

Zelf aan de slag met het maken van een beplantingsplan

Hebt u geen groene vingers en wilt u toch graag zelf werken aan het bereiken van een sfeervolle groene tuin dan kunt u uw eigen plantenkennis verdiepen door veel over planten te lezen, door plantenkwekers of tuinbeurzen te bezoeken, door een cursus beplantingsleer te volgen, door arboreta of voorbeeldtuinen te bezoeken (oa. De Tuinen van Appeltern) en/of door het maken van een moodboard of moodboarden (via Pinterest bvb.) van plantenfoto’s die u aanspreken.

Begin met het maken van een compositie van cirkels en ovalen voor iedere tuinplantenborder. Zorg ervoor dat de verschillende vormen elkaar licht overlappen. Nummer daarna iedere cirkel en ovaal want dat worden de individuele tuinplantgroepen en tuinplant-solitairs.

Maak vervolgens een lijstje van tuinplanten die u er graag in zou willen hebben en schrijf bij ieder cijfer de naam van de gewenste tuinplant. Lage tuinplanten staan vooraan in de tuinplantenborder en hoge tuinplanten staan achteraan. De cirkel wordt een mooie sierheester of een pol mooi siergras.

Bereken vervolgens de grootte van het plantvak in m2. Het aantal benodigde planten is grofweg 5 tot 6 stuks per m2. Verdeel vervolgens de totale hoeveelheid tuinplanten over de verschillende groepen zodanig dat de verhoudingen en hoeveelheden kloppen.

Check nog wel even of de wintergroene planten en de bloeimomenten van iedere tuinplant netjes verdeeld zijn in de border. Mocht u toch een back-up nodig hebben dan kunt u een beroep doen op de plantenkennis van de Schetsservice.

Professionals die beplantingsplannen maken

Er bestaan plant professionals die u zou kunnen inschakelen bij het maken van een goed sfeervol beplantingsplan. U kunt daarbij denken aan ervaren tuinontwerpers en dito tuinarchitecten. Ook via ervaren hoveniersbedrijven is het soms mogelijk om aan een goed beplantingsplan te komen. Maar er zijn ook hoveniers die het maken van een beplantingsplan weer uitbesteden aan een tuinontwerper of tuinarchitect.

Via de Schetsservice is het ook mogelijk om aan een goed beplantingsplan te komen. Het komt ook regelmatig voor dat we gemaakte beplantingsplannen mogen toetsen. Wij kunnen u tijdens een schetsadviesafspraak verbeteringssuggesties geven en u zit daar niet aan vast.

Het is zelfs mogelijk om via de Schetsservice de voorgestelde tuinplanten, na uw goedkeuring van onze offerte, bij u af te leveren zodat u de planten zelf, of met een tuinhulp, in kunt planten. Wij werken samen met een professionele tuinplantengroothandel met uitstekend plantmateriaal die uw bestelling volledig bij u kan afleveren.