Schijnaugurk (Akebia quinata)
Inleiding
De schijnaugurk (Akebia quinata) is een fascinerende, sierlijke klimplant die zich in korte tijd ontpopt tot een echte blikvanger in de tuin. Deze bijzondere slingerplant staat bekend om zijn sierlijke, handvormige bladeren, zijn geurige, chocolade-achtige bloei én zijn opvallende, peervormige vruchten die in warme zomers kunnen verschijnen.
Aanvankelijk komt Akebia quinata wat exotisch over, maar eenmaal aangeplant blijkt hij verrassend sterk en eenvoudig te verzorgen. Bovendien is deze plant multifunctioneel: hij groeit snel tegen schuttingen, pergola’s of gevels, bloeit aantrekkelijk én heeft decoratief blad. Niet voor niets wordt hij steeds populairder bij tuinliefhebbers die op zoek zijn naar iets bijzonders.
1. Algemene informatie schijnaugurk Akebia quinata
- Wetenschappelijke naam: Akebia quinata
- Nederlandse naam: Schijnaugurk
- Synoniemen: Chocoladewingerd, vijfspletige akebia
- Familie: Lardizabalaceae
- Herkomst: Oorspronkelijk uit Japan, China en Korea
- Levensduur: Meerjarig, bladverliezende klimplant
- Inheems?: Nee
2. Naamverklaring
De geslachtsnaam Akebia komt uit het Japans en verwijst naar de oorspronkelijke naam van de plant in dat land. De soortnaam quinata betekent ‘vijfvoudig’ en verwijst naar de vijf deelblaadjes per blad.
Hoewel de Nederlandse naam ‘schijnaugurk’ niet heel bekend is, verwijst deze naar de eetbare, augurkachtige vruchten die soms verschijnen. Toch bloeit de plant al aantrekkelijk genoeg om puur als sierplant te worden aangeplant.
3. Plantbeschrijving schijnaugurk Akebia quinata
Groeivorm
Schijnaugurk (Akebia quinata) is een krachtige, slingerende klimplant die zich met behulp van stengels en bladeren om steunpunten wikkelt. De groei is snel en dicht, waardoor de plant binnen enkele jaren een pergola, hekwerk of muur volledig kan begroeien.
- Hoogte: tot 8–10 meter
- Breedte: 3–5 meter
- Groeiwijze: klimmend, niet zelfhechtend
Stam/stengels
- Dun, soepel, licht houtig bij veroudering
- Rode tot bruinpaarse tint bij jonge scheuten
- Niet giftig
Blad
- Vorm: handvormig samengesteld met vijf ovale blaadjes
- Kleur: frisgroen tot blauwgroen
- Seizoenskarakter: half-wintergroen (soms bladverliezend)
- Bijzonderheden: aantrekkelijk door het hele groeiseizoen
Bloei
- Bloeitijd: april tot mei
- Bloemkleur: purper tot chocoladebruin
- Bloemvorm: hangende trosjes, soms met mannelijke en vrouwelijke bloemen apart
- Geur: vanille-achtig, licht kruidig
- Bijzonderheden: aantrekkelijk voor bijen
Vruchten
- Vorm: worst- tot peervormig
- Kleur: paarsgrijs tot violet
- Eetbaar?: ja, zoet, glazig vruchtvlees
- Voorwaarde: vruchtvorming bij kruisbestuiving met tweede plant
4. Standplaats en groeiomstandigheden van schijnaugurk Akebia quinata
- Lichtbehoefte: zon tot halfschaduw
- Bodemtype: vochthoudend, goed doorlatend
- pH-waarde: neutraal tot licht zuur
- Vochtigheid: matig vochtig
- Winterhardheid: tot -15 °C (zone 7)
- Windbeschutting: liefst enigszins beschut
Omdat de plant niet zelfhechtend is, moet hij langs draad, pergola of rek geleid worden. In de zon bloeit en groeit de plant het meest uitbundig, maar ook in lichte schaduw blijft hij krachtig.
5. Aanplant en onderhoud
- Aantal per meter: 1 per meter bij afdekken hek of wand
- Aanplanttijd: vroege lente of herfst
- Onderhoud:
- Jaarlijks snoeien in juni of na de bloei om groei te beheersen
- Verwijder eventueel zwakke of oude takken
- Geleid nieuwe scheuten aan een stevige ondersteuning
- Voeg compost of organische mest toe in het voorjaar
Omdat de groei van schijnaugurk (Akebia quinata) krachtig is, loont het om de plant jaarlijks te controleren. De stengels kunnen zonder sturing in bomen of andere beplanting groeien.
6. Veelgestelde vragen over schijnaugurk (Akebia quinata)
1. Is de schijnaugurk (Akebia quinata)winterhard?
Ja, tot ongeveer -15 °C.
2. Hoe snel groeit Akebia quinata?
Snel – wel 1 tot 2 meter per jaar bij goede omstandigheden.
3. Wanneer bloeit deze plant?
In april en mei.
4. Heeft de plant steun nodig?
Ja, hij slingert zich om palen of rekken en heeft begeleiding nodig.
5. Kan de plant in een pot?
Ja, maar de pot moet groot zijn en voorzien van een klimconstructie.
6. Zijn de bloemen geurig?
Zeker – ze verspreiden een subtiele vanillegeur.
7. Hoe ontstaan de vruchten?
Alleen bij kruisbestuiving met een tweede Akebia quinata-plant.
8. Is de plant geschikt voor gevelgroen?
Ja, mits geleid langs spandraden of een rek.
9. Kan hij in de schaduw?
Ja, maar in de zon bloeit en groeit hij beter.
10. Is schijnaugurk (Akebia quinata) woekerend?
Niet echt, maar de groeikracht is groot. Regelmatig snoeien wordt aangeraden.
7. Goede combinaties met andere planten
Omdat schijnaugurk (Akebia quinata) een klimplant is, laat hij zich goed combineren met:
- Clematis montana – voor dubbele bloei in het voorjaar
- Hydrangea anomala subsp. petiolaris – zelfhechtend, decoratief blad
- Lonicera periclymenum – geurige kamperfoelie
- Trachelospermum jasminoides – wintergroen, geurende zomerbloei
- Rosa ‘Guirlande d’Amour’ – kleine ramblerroos voor romantisch effect
- Heuchera – bodembedekkend ondergroen
- Hosta – decoratief loof als onderplanting
8. Conclusie
De schijnaugurk (Akebia quinata) is een bijzondere, snelgroeiende klimplant die tuinliefhebbers verrast met zijn fijne blad, chocoladepaarse bloemen en decoratieve vruchten. Dankzij zijn veelzijdigheid doet hij het goed tegen muren, pergola’s en andere klimhulpen. Bovendien is de geurige bloei aantrekkelijk voor bijen, en kunnen bij twee planten zelfs eetbare vruchten gevormd worden.
Omdat hij krachtig groeit, maar niet woekert, is hij ideaal voor natuurlijke, groene tuinen met structuur en een tikje exotische flair. Kortom: een unieke en robuuste keuze voor wie houdt van geur, vorm en gebruikswaarde in één plant.
Maak een Schetsafspraak
Heeft u hulp nodig bij het maken van een tuinontwerp en/of samenstellen van het beplantingsplan? Maak een afspraak met de Schetsservice!
Wat vindt u nog meer interessant?
Grootbloemige magnolia - Magnolia grandiflora
Bosrank - Clematis terniflora
Witbloeiende vaste planten
Top 20 Tuinplanten
Tuinplantenoverzicht
