Bladplanten

Bladplanten in de tuin: een groene oase vol sfeer en structuur

Bladplanten zijn een geweldige toevoeging aan elke tuin. Ze zorgen voor structuur, kleur en een natuurlijke uitstraling. In tegenstelling tot bloeiende planten, die seizoensgebonden hun schoonheid tonen, bieden bladplanten het hele jaar door een prachtige basis. Van sierlijke varens tot grootbladige hosta’s en exotische bamboesoorten – bladplanten brengen rust en diepte in de tuin. Ze zijn niet alleen functioneel, maar creëren ook een ontspannende en harmonieuze sfeer. Door de juiste combinaties te maken, kun je een tuin creëren die het hele jaar door aantrekkelijk blijft.

Waarom kiezen voor bladplanten in de tuin?

1. Onderhoudsvriendelijk en duurzaam

Bladplanten hebben over het algemeen minder verzorging nodig dan bloeiende planten. Ze vereisen minder snoeiwerk en zijn vaak minder vatbaar voor ziektes en plagen. Dit maakt ze ideaal voor zowel beginnende als ervaren tuiniers. Een tuin vol bladplanten betekent minder werk en meer genieten van een groene en verzorgde buitenruimte.

2. Structuur en variatie van bladplanten

Bladplanten zijn verkrijgbaar in diverse vormen, hoogtes en kleuren. Denk aan de frisgroene varens, de robuuste bladeren van de rodgersia of de elegante siergrassen. Door slim te combineren, creëer je een tuin met diepte en dynamiek. Je kunt hoogteverschillen aanbrengen en spelen met contrasten om een unieke en persoonlijke tuinbeleving te creëren.

3. Geschikt voor schaduwrijke plekken

Veel tuinen hebben schaduwrijke plekken waar bloeiende planten moeite hebben om te overleven. Bladplanten, zoals hosta’s, varens en schoenlappersplant, gedijen juist goed in de schaduw en zorgen daar voor een levendige uitstraling. Hierdoor kun je ook van minder zonnige delen van de tuin een aantrekkelijke en sfeervolle plek maken.

De beste bladplanten voor jouw tuin

1. Hosta (Hartlelie)

Hosta’s zijn favoriet onder tuinliefhebbers dankzij hun grote, decoratieve bladeren in tinten van groen, blauwgroen en zelfs geel. Ze zijn ideaal voor schaduwrijke borders en combineren mooi met varens en bodembedekkers. Deze onderhoudsvriendelijke planten geven de tuin een weelderige uitstraling en kunnen jarenlang meegaan. Op de foto: Hartlelie – Hosta ‘Magic Island’.

Hartlelie (Hosta 'Magic Island') bladplanten bont blad lila bloem

Enkele voorbeelden:

  • Hosta sieboldiana ‘Elegans’ – Heeft grote, blauwgroene bladeren met een wasachtige uitstraling.
  • Hosta fortunei ‘Aureomarginata’ – Kenmerkend door zijn goudgele bladrand.
  • Hosta plantaginea ‘Grandiflora’ – Produceert geurige, spierwitte bloemen in de late zomer.
  • Hosta montana ‘Aureomarginata’ – Een robuuste soort met opvallend geelgroene accenten in de rand
  • Hosta ventricosa ‘Aurea’ – Glanzend donkergroen blad met een subtiele botergele tint.

2. Wintergroene varens

Varens voegen een sierlijke, weelderige uitstraling toe aan de tuin. Ze zijn perfect voor vochtige en schaduwrijke plekken en hebben weinig onderhoud nodig. Door hun unieke bladvormen en texturen brengen ze variatie en diepte in elke tuinomgeving. Op de foto: Zwaardvaren – Polystichum minutum

Zwaardvaren (Polystichum munitum) bladplanten varens wintergroen

Enkele voorbeelden:

  • Dryopteris filix-mas ‘Crispa’ – Een compacte varen met gekroesd blad.
  • Athyrium niponicum ‘Pictum’ – Heeft zilverkleurig, purper aangelopen blad.
  • Polystichum setiferum ‘Herrenhausen’ – Fijn geveerd blad met een zachte textuur.
  • Matteuccia struthiopteris ‘The King’ – Een majestueuze varen met opgaande groei.
  • Blechnum spicant ‘Stratos’ – Compacte varen met smalle, donkergroene bladeren.

3. Bamboe

Voor een exotische touch en extra privacy in de tuin is bamboe een uitstekende keuze. Kies bij voorkeur voor niet-woekerende soorten, zoals Fargesia, om overmatige verspreiding te voorkomen. Bamboe zorgt op die manier voor een tropische sfeer en brengt beweging in de tuin door het zachte ruisen van de bladeren in de wind. Op de foto: Niet woekerende bamboe – Fargesia robusta ‘Campbell’

Niet woekerende bamboe (Fargesia robusta 'Campbell') bladplanten

Enkele voorbeelden:

  • Fargesia murielae ‘Jumbo’ – Snelgroeiend met fijne, overhangende bladeren.
  • Fargesia nitida ‘Black Pearl’ – Heeft donkerpaarse stengels voor een unieke uitstraling.
  • Fargesia robusta ‘Campbell’ – Sterke, rechtopgaande groei en winterhard.
  • Fargesia rufa ‘Green Panda’ – Compacte en dichte groei, ideaal voor hagen.
  • Fargesia spathacea ‘Blue Dragon’ – Blauwig getinte stengels en sierlijk blad.

4. Alchemilla mollis (Vrouwenmantel) – de bekendste van de bladplanten

Deze veelzijdige plant heeft prachtige, golvende bladeren die na een regenbui glinsteren. Het is wellicht de meest bekende van de bladplanten. Daarnaast bloeit hij in de zomer met delicate, geelgroene bloemen. Het is een perfecte plant om randen en borders een speelse en natuurlijke uitstraling te geven. Op de foto: Dwergvrouwenmantel – Alchemilla erythropoda

Dwergvrouwenmantel (Alchemilla erythropoda)

Enkele voorbeelden:

  • Alchemilla mollis ‘Thriller’ – Groeit krachtig en vormt een weelderig tapijt.
  • Alchemilla erythropoda – Compacte soort met fijn en kleiner blad (zie foto)
  • Alchemilla conjuncta ‘Silver Mantle’ – Bladeren met een zilveren ondertoon.
  • Alchemilla alpina – Kleinblijvende soort met smalle bladeren.
  • Alchemilla sericata ‘Gold Strike’ – Heeft een intens gele bloeiwijze.

5. Rodgersia (Schout-bij-nacht, kijkblad)

Rodgersia is een opvallende bladplant met groot, handvormig blad. Hij houdt van vochtige grond en doet het goed langs vijvers en in schaduwrijke borders. Met zijn robuuste uitstraling voegt hij structuur en elegantie toe aan elke tuin. Op de foto: Schout-bij-Nacht, kijkblad – Rodgersia aesculifolia

Kijkblad, schout-bij-nacht (Rodgersia aesculifolia)

Enkele voorbeelden:

  • Rodgersia pinnata ‘Chocolate Wings’ – Diep roodbruin blad dat in de zomer verkleurt.
  • Rodgersia podophylla ‘Rotlaub’ – Blad met een intense rode tint.
  • Rodgersia aesculifolia ‘Irish Bronze’ – Groot, kastanjebladachtig blad met een bronzen glans.
  • Rodgersia henrici ‘Purple Emperor’ – Paars aangelopen bladeren met een robuuste structuur.
  • Rodgersia nepalensis ‘Cherry Blush’ – Roze getinte jonge bladeren die later groener worden.

6. Carex (Zegge) – de gemakkelijkste van de bladplanten

Carex is een veelzijdig siergras dat goed gedijt in zowel vochtige als drogere grond. Deze sterke plant is winterhard en kan goed gecombineerd worden met andere siergrassen en vaste planten, waardoor een dynamisch en onderhoudsvriendelijk geheel ontstaat. Op de foto: Japanse zegge – Carex oshimensis ‘Evergold’

Bonte zegge, Japanse zegge (Carex oshimensis 'Evergold') bladplanten wintergroen siergras

Enkele voorbeelden:

  • Carex buchananii – Smalle, roodbruine bladeren met een opgaande groei.
  • Carex morrowii ‘Ice Dance’ – Sterke bodembedekker met groen-witte bladeren.
  • Carex oshimensis ‘Evergold’ – Smalle, gele bladeren met groene randen.
  • Carex pendula – Hangende bloeiaren en sierlijk overbuigend blad.
  • Carex testacea – Oranje-bronzen bladeren die kleur geven aan de tuin.

7. Heuchera (Purperklokje)

Heuchera is een populaire vaste plant met kleurrijke bladeren en een compacte groeiwijze. Door de vele beschikbare kleuren en variaties past deze plant in vrijwel elke tuin. De opvallende bladkleuren van purperklokjes zorgen voor contrast en levendigheid, terwijl de fijne bloemen van deze bladplanten extra charme toevoegen. Echt opvallen doen de bloemen echter niet. Op de foto: Purperklokje – Heuchera ‘Silver Scrolls’

Purperklokje (Heuchera 'Silver Scrolls')

Enkele voorbeelden:

  • Heuchera villosa ‘Caramel’ – Warme karamelkleurige bladeren die in de herfst verkleuren.
  • Heuchera micrantha ‘Palace Purple’ – Diep paars blad met een metallic glans.
  • Heuchera sanguinea ‘Firefly’ – Heldere rode bloemen en lichtgroen blad.
  • Heuchera ‘Lime Marmalade’ – Frisgroene, gekrulde bladeren die opvallen in de tuin.
  • Heuchera ‘Obsidian’ – Bijna zwart blad voor een dramatisch effect in de border.

8. Kaukasische-vergeet-mij-niet (Brunnera)

Brunnera’s zijn, net als de Heuchera‘s, populair vanwege de prachtige kleuren van de bladeren en de nervatuur. In de regel zijn de bladeren wel iets groter en zijn ze meer hartvormig. De meest gekweekte Brunnera’s hebben een blauwe bloem maar er zijn ook Brunnera’s met witte bloemen. Een bekende Brunnera is Brunnera ‘Jack Frost’met een mooie bladtekening. Maar wij vinden zelf Brunnera ‘Sea Heart’ nog net iets mmooier van blad. Smaken verschillen! Op de foto: Kaukasische-vergeet-mij-niet – Brunnera ‘Dawson’s White’.

Kaukasische-vergeet-mij-niet (Brunnera 'Dawson's White')

Enkele voorbeelden:

  • Brunnera ‘Alexander’s Great’ – Brunnera met een heel groot blad wat lijkt op het blad van Brunnera ‘Jack Frost’. De nnervatuur is middelgroen en de bladschijf zilvergrijs. Blauwe bloemetjes
  • Brunnera ‘Dawson’s White’ – Bontbladige kweekvormen met een zachtgele bladrand en onregelmatig groen hart. Blauwe bloemetjes.
  • Brunnera ‘Jack Frost’ – Groot bontblad in twee kleuren groen. De bladschijf is overwegend lichtgroen maar met een donker groene nervatuur. Blauwe bloemetjes.
  • Brunnera ‘Looking Glass’ – Groot blad grijsgroen met een zilvergrijze waas en hier en daar wat roze-paarse spikkels. Veel minder groene delen. Blauwe bloemetjes.
  • Brunnera ‘Mr . Morse’ – Groot blad. Niet erg bont maar wel lichtgrijsgroen. Witte bloemetjes.
  • Brunnera ‘Sea Heart’ – Groot blad wat lijkt op Brunnera ‘Jack Frost’ maar het contrast tussen de lichte en donkere delen is net iets scherper. Blauwe bloemetjes.

9. Rijstpapierplant (Tetrapanax papyrifera)

De rijstpapierplant maakt in het groeiseizoen bladeren van bijna 1 meter doorsnede. Deze plant staat bekend als een woekeraar en inderdaad maakt deze plant ondergrondse uitlopers van witte vlezige wortels. Maar echt een probleem is het niet: deze nieuwe planten zijn gemakkelijk uit te steken en in losse potten te zetten. Het blad valt in de winterperiode af en er blijven stammetjes over die elk jaar een stukje hoger worden. De uiteindelijke hoogte kan In het voorjaar barsten de knoppen met veel visueel geweld open en zorgen voor een schaduwdak voor bijvoorbeeld lager blijvende schaduwplanten. Wie van een tropische-look in de tuin houdt kan zeker deze gigant overwegen! Op de foto’s: Rijstpapierplant – Tetrapanax papyrifera

Rijstpapierplant - Tetrapanax papyrifera

10. Schildblad (Darmera peltata)

Schildblad is een wat minder agressief groeiende bladplant dan het inheemse groot hoefblad (Petasites hybridus). De overeenkomst is dat beide planten bloeien voordat het blad helemaal uit gelopen is. Het blad van Darmera glimt ook iets meer en het blad is doorgaans iets donkerder van kleur. Darmera heeft ook meestal een mooiere herfstverkleuring. Op de foto: Schildblad – Darmera peltata

Schildblad (Darmera peltata) bladplanten groot blad

Veelgestelde vragen over bladplanten

1. Welke bladplanten zijn geschikt voor schaduwrijke plekken?

Veel bladplanten doen het goed in de schaduw, zoals hartlelies (hosta’s), varens en schoenlappersplant (Bergenia). Deze planten behouden hun schoonheid zonder veel zonlicht nodig te hebben.

2. Hoe kan ik bladplanten combineren voor een harmonieus effect?

Combineer bladplanten met verschillende bladvormen, hoogtes en kleuren. Bijvoorbeeld grote Hosta’s met fijne varens of siergrassen zoals Carex naast Heuchera voor een dynamisch contrast.

3. Zijn bladplanten winterhard?

Veel bladplanten zijn winterhard, zoals Rodgersia, Carex en bamboe (Fargesia). Sommige soorten kunnen in de winter deels afsterven, maar komen in het voorjaar weer terug.

4. Hoeveel onderhoud hebben bladplanten nodig?

Bladplanten zijn over het algemeen onderhoudsarm. Afhankelijk van de soort kan jaarlijks snoeien of het verwijderen van oude bladeren nodig zijn. Ze hebben dus weinig bemesting nodig en zijn vaak resistent tegen plagen

5. Kan ik bladplanten ook in potten houden?

Ja, veel bladplanten zoals Heuchera, Carex en Hosta doen het goed in potten. Zorg wel voor voldoende water en een voedzame, goed doorlatende potgrond voor optimale groei.

Conclusie

Bladplanten zijn de stille krachten in de tuin: ze zorgen voor structuur, rust en een blijvende groene uitstraling. Of je nu een onderhoudsvriendelijke tuin zoekt of een schaduwrijke plek wilt opfleuren, er is altijd een geschikte bladplant voor jouw tuin. Door slimme combinaties te maken en te experimenteren met kleuren en structuren, kun je een persoonlijke en inspirerende groene oase creëren. Begin vandaag nog met het ontwerpen van jouw bladplanten border!

Maak een schetsafspraak

Heeft u behoefte aan hulp bij het ontwerp van uw tuin of het samenstellen van uw border met bladplanten? Maak een afspraak met de Schetsservice in Bloemenpark Appeltern voor een deskundig en onafhankelijk advies.

Wat vindt u nog meer interessant?

Vrouwenmantel – Alchemilla mollis
Kijkblad – Rodgersia pinnata ‘Elegans
Purperklokje – Heuchera ‘Silver Scrolls’
De 15 mooiste schaduwplanten voor de tuin
Tuinplantenoverzicht